14/02/2025
Chia sẻ
Tháng 2 hàng năm có một sự kiện vô cùng thú vị về môi trường, bạn đã biết chưa? Đó chính là ngày ngập Ngày đất ngập nước thế giới (02/02). Đây là dịp đặc biệt để cả thế giới cùng nhìn lại và trân trọng giá trị của những vùng đất ngập nước – “lá phổi xanh” của hành tinh. Thế nhưng, thật đáng tiếc khi 90% diện tích đất ngập nước toàn cầu đang dần biến mất bởi ô nhiễm và khai thác quá mức. Vì vậy, Ngày Đất Ngập Nước Thế Giới không chỉ là lời nhắc nhở mà còn là tiếng chuông kêu gọi mọi người cùng chung tay hành động, bảo vệ những “kho báu xanh” này.
Ngày Đất Ngập Nước Thế Giới
Ngày Đất Ngập Nước Thế Giới (“World Wetlands Day”) được tổ chức hàng năm vào ngày 2 tháng 2, kỷ niệm ngày ký kết Công ước RAMSAR năm 1971 tại thành phố Ramsar, Iran.
Công ước RAMSAR là một công ước quốc tế về bảo tồn và sử dụng một cách hợp lý và thích đáng các vùng đất ngập nước, với mục đích ngăn chặn quá trình xâm lấn ngày càng gia tăng vào các vùng đất ngập nước cũng như sự mất đi của chúng ở thời điểm hiện nay cũng như trong tương lai, công nhận các chức năng sinh thái học nền tảng của các vùng đất ngập nước và các giá trị giải trí, khoa học, văn hóa và kinh tế của chúng.
Hiện Công ước có 170 quốc gia thành viên với 2.335 khu Ramsar. Việt Nam là thành viên thứ 50 của Công ước.
Ngày Đất Ngập Nước Thế Giới được Liên Hợp Quốc chính thức công nhận vào năm 1997 và nhanh chóng trở thành ngày quan trọng để tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của đất ngập nước. Từ đó, sự kiện này nhanh chóng trở thành cầu nối giữa chính phủ, các tổ chức phi chính phủ và các cá nhân để tuyên truyền nhắc nhở về vai trò thiết yếu của đất ngập nước trong cuộc sống quanh ta.
Mỗi năm, Ngày đất ngập nước Thế Giới được tổ chức xoay quanh một chủ đề cụ thể, nhấn mạnh những vấn đề nổi bật như:
-
Vai trò trong việc cung cấp nguồn nước ngọt.
-
Điều hoà khí hậu và bảo vệ đối phó với biến đổi khí hậu.
-
Bảo vệ đa dạng sinh học.
-
Hạn chế tác động của thiên tai như lũ lụt, bão.
Hiện nay, đến 90% diện tích đất ngập nước trên toàn cầu đã bị suy thoái do các hoạt động con người như ô nhiễm, chặt lấp đất và khai thác tài nguyên quá mức. Do đó, Ngày Đất Ngập Nước Thế Giới không chỉ là một sự kiện tuyên truyền, mà còn là lời kêu gọi hành động khẩn cấp để bảo vệ và phục hồi các khu đất ngập nước.
Vai trò của đất ngập nước trong hệ sinh thái
Đất ngập nước, một phần quan trọng của hệ sinh thái trên Trái Đất, đóng vai trò không thể thay thế trong việc duy trì cân bằng sinh thái và bảo vệ môi trường. Theo Công ước RAMSAR, đất ngập nước bao gồm các vùng đầm lầy, đầm lầy than bùn, các vực nước tự nhiên hoặc nhân tạo, từ nước ngọt, nước lợ đến nước mặn, và thậm chí cả các vùng biển nông có độ sâu không quá 6m khi triều thấp. Những khu vực này, dù lớn hay nhỏ, đều cung cấp nguồn nhiên liệu, thức ăn, nơi giải trí và lưu trữ các nguồn gen quý hiếm.
Trong số đó, rừng ngập mặn là nơi cư trú của nhiều loài động vật và thực vật quý hiếm, đồng thời cung cấp nguồn sinh kế bền vững cho các cộng đồng ven biển thông qua nghề đánh bắt và nông nghiệp. Với năng suất cao, đất ngập nước – bao gồm rừng ngập mặn – cung cấp gần 2/3 sản lượng đánh bắt cá toàn cầu và là nguồn cung cấp lúa gạo nuôi sống gần 3 tỷ người. Những hệ sinh thái này không chỉ quan trọng đối với con người mà còn là yếu tố sống còn cho các loài chim và nhiều hệ động thực vật khác.
Đặc biệt, rừng ngập mặn đóng vai trò quan trọng trong việc đối phó với biến đổi khí hậu. Chúng có khả năng hấp thụ lượng lớn cacbon, giảm thiểu tác động của mực nước biển dâng và bảo vệ các khu dân cư ven biển trước các hiện tượng thiên tai như bão và lũ lụt. Mỗi hành động thiếu ý thức của con người đều ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của hệ sinh thái này.
Hiện nay, gần 800 khu đất ngập nước đã được đưa vào danh sách bảo tồn trên toàn thế giới, minh chứng cho nỗ lực toàn cầu trong việc duy trì và phát triển hệ sinh thái đất ngập nước – rừng ngập mặn, để không chỉ đảm bảo đa dạng sinh học mà còn đóng góp vào sự bền vững của môi trường sống trên Trái Đất.
Xem thông tin chi tiết tại: Ngày Đất Ngập Nước Thế Giới
Chủ đề năm 2025
Nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của đất ngập nước, Ban thư ký Công ước Ramsar đã đề nghị các quốc gia hưởng ứng, tổ chức các hoạt động kỷ niệm Ngày Đất ngập nước Thế giới vào ngày 02 tháng 02 năm 2025 với chủ đề "Bảo vệ đất ngập nước vì tương lai chung của chúng ta" với mục tiêu làm rõ mối liên hệ giữa bảo tồn đất ngập nước và tương lai bền vững, nêu bật tầm quan trọng của các hệ sinh thái bị đe dọa này trong việc duy trì cân bằng sinh thái và hỗ trợ đa dạng sinh học.
Chủ đề này nhấn mạnh tính cấp thiết của sự cam kết hành động nhằm bảo vệ những môi trường sống tự nhiên này vì phúc lợi của tất cả mọi người - và để các thế hệ tương lai có thể tiếp tục được hưởng lợi từ tất cả những gì vùng đất ngập nước mang lại.
Nhìn lại các chủ đề từ những năm trước
- Năm 2024: Đất ngập nước và phúc lợi con người - Nhấn mạnh vai trò của đất ngập nước trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống và mang lại lợi ích trực tiếp cho sức khỏe, sinh kế và an sinh xã hội.
- Năm 2023: Phục hồi đất ngập nước - Kêu gọi các quốc gia đẩy mạnh phục hồi các hệ sinh thái đất ngập nước đã bị suy thoái, qua đó nâng cao khả năng chống chịu trước các tác động của biến đổi khí hậu.
Hành động ngay hôm nay để bảo vệ đất ngập nước
- Khôi phục và bảo tồn: Tham gia các chiến dịch trồng rừng ngập mặn hoặc cải tạo các khu vực đất ngập nước bị suy thoái.
- Giảm thiểu tác động tiêu cực từ con người: Sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường, giảm rác thải nhựa để ngăn ô nhiễm các khu vực đất ngập nước.
- Lan tỏa nhận thức: Cùng chia sẻ lan tỏa thông tin nhằm nâng cao hiểu biết cộng đồng về vai trò của đất ngập nước.
- Ủng hộ chính sách bền vững: Hỗ trợ và thúc đẩy các chính sách bảo vệ đất ngập nước tại địa phương và quốc gia chúng mình.
Xem thông tin chi tiết tại: Bảo Vệ Đất Ngập Nước Vì Tương Lai Của Chúng Ta
Tin, ảnh: Dự án UEH Green Campus
---------------------------------------
UEH Green Campus - Green Monday Series “Monday to be better and greener” là một series nội dung thuộc dự án UEH Green Campus, chia sẻ những thông tin mới nhất, thú vị và nổi bật về môi trường, lối sống xanh và quy định đại học xanh UEH nhằm xây dựng một cộng đồng cùng chung tay vì một đại học xanh trên mọi phương diện.
“It’s time for go green” - Nếu bạn chưa biết bắt đầu việc sống xanh từ đâu, hãy bắt đầu từ Thứ Hai của mỗi tuần.
